Mụn nội tiết được hiểu đơn giản là mụn do nội tiết tố gây ra, liên quan đến hormone nội tiết trong cơ thể. Hậu quả mà mụn nội tiết tố để lại cũng giống như các loại mụn thông thường hoặc có thể nghiêm trọng hơn với các vết thâm và sẹo khó mờ. Việc điều trị mụn nội tiết tố cũng đòi hỏi nhiều giải pháp hơn so với mụn thông thường và nếu bạn đang gặp phải trường hợp này thì đừng quên theo dõi các hướng dẫn dưới đây nhé!
Mụn nội tiết là gì? Nguyên nhân gây mụn nội tiết?
Mụn nội tiết là mụn hình thành do nội tiết tố trong cơ thể thay đổi, rối loạn khiến da tiết nhiều dầu và bã nhờn. Chúng kết hợp với các tế bào da chết và bụi bẩn dẫn đến tắc nghẽn lỗ chân lông và gây mụn.
Mụn nội tiết có liên quan đến các hormone nội tiết sau đây:
- Androgens (nội tiết tố nam): kích thích sự sản sinh keratin và bã nhờn.
- Estrogens (nội tiết tố nữ): Lượng estrogens ít hơn Androgens thì bã nhờn càng tiết ra nhiều hơn.
- Glucocorticoid: gây hiện tượng viêm da do áp lực và căng thẳng.
- Insulin: kiểm soát glucose trong máu, có khả năng kích thích sản sinh keratin, bã nhờn, giải phóng androgens.
Trong đó, sự mất cân bằng giữa Androgens và Estrogens là nguyên nhân chính dẫn đến sự hình thành mụn nội tiết. Đặc biệt, người có lượng Androgens tăng cao thường dễ bị mụn hơn những người khác. Ngoài ra, người có mức Insulin cao bất thường cũng có tỉ lệ bị mụn rất cao.
Vậy, vì sao cơ thể lại bị rối loạn nội tiết?
Nội tiết tố trong cơ thể bị rối loạn thường là do:
- Quá trình dậy thì, thường gặp ở thanh thiếu niên ở độ tuổi dậy thì.
- Chu kỳ kinh nguyệt ở nữ giới.
- Phụ nữ trong giai đoạn mang thai, tiền mãn kinh/mãn kinh hoặc mắc bệnh về buồng trứng…
- Cơ thể thiếu hụt vitamin và khoáng chất.
- Tâm lý lo lắng, căng thẳng, áp lực.
- Chế độ ăn uống không hợp lý, thực phẩm không an toàn.
- Sinh hoạt không điều độ.
- Môi trường sống ô nhiễm, chứa hóa chất.
- Giảm cân cấp tốc.
- Dùng thuốc tránh thai.
- Lệch múi giờ.
Giải pháp điều trị mụn nội tiết tố hiệu quả
Nhận diện mụn nội tiết tố
Mụn nội tiết tố là tổng hợp tất cả các loại mụn có thể hình thành, từ mụn nhẹ cho đến mụn nặng; bao gồm mụn cám, mụn đầu đen, mụn trứng cá bọc, mụn trứng cá mủ, mụn nang… Có thể nhận diện mụn nội tiết qua vị trí nổi mụn và chu kỳ mụn tái phát. Cụ thể, mụn nội tiết thường xuất hiện ở vùng da quanh miệng, cằm và quai hàm, sau đó có thể lan đến giữa trán và các vùng da khác.
Mụn nội tiết có thể xuất hiện mãi, hết mụn này đến mụn khác nếu cho đến khi nội tiết trong cơ thể được cân bằng và ổn định trở lại. Phụ nữ thường bị mụn nội tiết nhiều hơn nam giới, chủ yếu là xuất hiện trước hoặc trong kỳ kinh.
3 bước điều trị mụn nội tiết tố
Điều trị mụn nội tiết đòi hỏi sự kết hợp từ bên trong lẫn bên ngoài, không thể chỉ áp dụng những giải pháp tạm thời từ một phía. Bạn cần phải kết hợp giữa việc chăm sóc da từ bên ngoài và điều chỉnh các thói quen về ăn uống, sinh hoạt và lối sống để cân bằng nội tiết tố bên trong cơ thể. Cách trị mụn nội tiết thực hiện như sau:
Bước 1: Thực hiện chế độ ăn uống khoa học
Hạn chế ăn thực phẩm chứa nhiều đường và tinh bột vì dễ làm tăng Insulin gây mất cân bằng hormone, khiến da bị lão hóa nhanh.
Tránh các thức uống chứa chất kích thích và chứa cồn như bia, rượu, cà phê, nước ngọt có ga… vì nó làm ảnh hưởng đến việc chuyển hóa estrogens, gây mất cân bằng hormone và dễ khiến cơ thể căng thẳng, mệt mỏi.
Tránh sử dụng các thực phẩm được chế biến từ sữa bò tươi vì nó có chứa nhiều Androgens khiến mụn nổi nhiều hơn.
Bổ sung nhiều ngũ cốc nguyên hạt (đậu nành, hạt lanh…), các thực phẩm chứa acid béo có lợi (dầu cá, cá biển, dầu thực vật…) vitamin (A, B, C, E) và khoáng chất (kẽm, canxi, magie, sắt, kali…) từ các loại rau xanh và trái cây…
Uống nhiều nước để cơ thể tăng cường đào thải độc tố, hỗ trợ chức năng gan, thanh lọc cơ thể. Có thể uống nước ép trái cây, nước trà xanh, trà atiso, trà bí đao…
Tham khảo và bổ sung một số thực phẩm chức năng có tác dụng cân bằng nội tiết tố (hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi dùng).
Thận trọng khi dùng thuốc cân bằng nội tiết tố
Bước 2: Sinh hoạt điều độ và lành mạnh
Tránh căng thẳng, stress, lo âu, buồn phiền; hãy tìm cách giải tỏa nó để giúp bản thân được thoải mái.
Ngủ đủ giấc (đủ 7-8 tiếng/ngày), hạn chế thức khuya (sau 23h), nếu đi ngủ sớm và dậy sớm được thì càng tốt.
Tập thể dục hàng ngày để tăng cường sức khỏe và giúp cơ thể đạt được trạng thái cân bằng. Bạn có thể dành ra 30 phút mỗi ngày để đi bộ, chạy bộ, tập yoge, gym, bơi lội…
Nếu có cân nặng lớn thì nên lên kế hoặc giảm cân khoa học, không nên áp dụng giảm cân cấp tốc khiến cơ thể không kịp thích nghi và gây phản tác dụng.
Vệ sinh vật dụng cá nhân như chăn, mền, chiếu gối, khăn mặt, khăn tắm, đồ trang điểm, điện thoại…. hàng ngày hoặc hàng tuần và giữ môi trường sống sạch sẽ để ngăn ngừa vi khuẩn, phòng ngừa mụn nội tiết.
Bước 3: Chăm sóc da đúng cách
Ngoài việc điều chỉnh thói quen ăn uống và sinh hoạt hợp lý, bạn cũng cần thực hiện một quy trình chăm sóc da mun trứng cá đúng cách và khoa học như sau:
Giữ vệ sinh da:
- Rửa mặt đều đặn 2 -3 lần/ngày với loại sữa rửa mặt thích hợp. Không nên chà xát, kỳ cọ da quá mạnh khiến mụn bị kích thích và dễ vỡ.
- Mang khẩu trang khi ra ngoài và thay khẩu trang sạch hàng ngày.
- Tẩy trang thật kỹ vào cuối ngày để loại bỏ hoàn toàn lớp trang điểm. Khi tẩy trang, bạn có thể massage da nhẹ nhàng để kích thích lưu thông máu và lấy đi lớp trang điểm dễ dàng hơn.
- Tẩy da chết mỗi tuần 1 lần với sản phẩm dịu nhẹ, giúp loại bỏ các tế bào chết khô sần, giúp da mịn màng và tươi tắn hơn.
- Sử dụng các sản phẩm dưỡng da như serum, kem dưỡng, mặt nạ để nuôi dưỡng làn da, giúp cung cấp độ ẩm cho làn da căng mướt và khỏe mạnh. Chú ý lựa chọn các sản phẩm uy tín, chất lượng, có nguồn gốc rõ ràng.
- Dùng kem chống nắng với SPF >30 trước khi ra ngoài 30 phút để bảo vệ làn da khỏi tia UV, ngăn ngừa da bị thâm sạm và nổi mụn.
- Tuyệt đối không sờ tay lên mặt hay nặn mụn khiến vi khuẩn lây lan hoặc viêm nhiễm sang các vùng da xung quanh.
Dùng sản phẩm trị mụn bôi ngoài da:
- Sản phẩm chứa các hoạt chất Salicylic Acid – BHA hoặc AHA, Retinol để loại bỏ tế bào chết, làm sạch da và trị mụn.
- Sản phẩm có chứa Salicylic Acid, Benzoyl Peroxide (BP) hay các chất kháng khuẩn khác để kiểm soát vi khuẩn và ngừa/trị mụn.
- Sản phẩm chứa tea tree oil (tinh dầu trà) để giảm quá trình tiết bã nhờn, tiêu diệt vi khuẩn gây mụn.
Mụn nội tiết là một vấn đề khó tránh khỏi ở nhiều người. Nhưng nếu áp dụng đúng và đầy đủ các bước điều trị mụn nội tiết tố trên đây, bạn sẽ giảm thiểu đến mức tối đa nguy cơ mắc phải loại mụn này . Hoặc giúp nốt mụn nội tiết nhanh chóng biến mất và hạn chế các vấn đề thâm sẹo sau khi mụn qua đi đấy.
Chúc bạn thành công và có làn da sáng mịn!
